Fai uns 10 anos, cando vivín máis ou menos de cerca, o meu primeiro plan estratéxico de destino, preguntei, aínda que non o crean, porqué o turismo gastronómico non estaba identificado no portfolio de produtos. A resposta foi que estaba enmarcado no turismo cultural. Cando 10 anos despois, insistía en que o turismo creativo estivese no portfolio de produto turístico a potenciar, o mesmo experto consultor volveume a dicir o mesmo: está no turismo cultural. O tempo, creo…, doume a razón co turismo gastronómico e estou convencido que así será co creativo.
Turismo creativo é a experiencia da viaxe máis aló da meramente turística (consumir hoteis, servizos, visitar recursos…), onde existe unha aprendizaxe participativo relacionado coa cultura, a idiosincrasia e con algunha disciplina relacionada coa creatividade do destino que se visite. Digamos que está no medio e bebe un pouco do turismo experiencial, o turismo responsable, o turismo cultural e o turismo sostible.
Algúns din que o Turismo Creativo inventouno a aristocracia británica, o Gran Tour chamábanlle, que consistía en educar aos seus fillos dando un ano de asueto por Europa para formarse, familiarizándose con disciplinas e culturas doutros países europeos.
Na miña última viaxe a EEUU alá polo 2008, tiven a oportunidade de acudir ao I Congreso de Turismo Creativo da UNESCO en Santa Fe (Novo México), institución que quixo promover a rede de cidades creativas. Garántolles que cando me dixeron que era en Santa Fe, ademais de non comprender moito porqué alí, a cousa soábame exótica e pouco máis. Cando cheguei, empecei a darme conta de que era o que alí se cocía.
Digamos un pouco ao besta, que Santa Fe é un gran centro do Turismo Creativo en EEUU, ademais de montar un auténtico negocio contorna ao encontro cultural de 2 culturas: a India e a Hippie, facendo da venda de arte e artesanía un destino turístico de primeira orde contorna á creatividade plasmado en cada unha das súas rúas, da súa arquitectura, a súa urbanismo, as súas xentes e da súa gastronomía…
En ton de broma (e non tan de broma), sempre dixen que a miña cidade, Santiago de Compostela, foi pionera do turismo creativo a partir do século XII, cando mozos e non tan mozos, querían coñecer de cerca, a técnica artística do Mestre Mateo e o seu máis que afamado Pórtico da Gloria, obra cume da escultura do románico europeo.
Outro exemplo do turismo creativo foi un programa no que tiven o honra de colaborar: Road to Paradise, programa musical (mercado inglés e norteamericano) para melómanos con concertos exclusivos de música barroca de bastante nivel nas igrexas da cidade. O programa, organizado por Martin Randall Travel, viña acompañado dunha estancia de 7 días para unhas 250 persoas que aportaron un gasto turístico de 450 mil euros, con paquetes nunha media de 4500 euros por persoa.
A cultura e a creatividade dan para moito no turismo si sábense xestionar, pode ser un grande negocio para empresas que queiran poñer o foco neste tipo de produtos, e destinos que queiran facer da súa cultura, un consumo de experiencias rendibles tanto para o que as produce como para o que as goza.
En Mr Turismo xa estamos traballando niso. Ao tempo…
